Sint servaasommegang
2018 is weer voorbij
Volgende editie 16 mei 2021
​
Op onze Facebook pagina de foto's van 2018, klik hier
( samen met de vorige jaren, u hoeft geen Facebook lid te zijn om onze foto's te gaan bekijken. )
​
​
Grimbergen centrum
Sint Servaascomité en medewerkers
comité
Ommegangcomité
Voorzitter Jaak Cauwenberghs
Ere-Voorzitter Gereon van Boesschoten
Ondervoorzitter Marleen Mertens
Kledij Jaklien Vermeulen
Sponsoring en Financiën Chris Heyvaert
Teksten – Brochure – Tribune Fred De Schouwer
Techniek en decor Wouter De Boeck
Techniek en decor – Bloemen Hans Orinx
Techniek en decor – Geluid Albert Maene
Communicatie en website Sigurd De Ridder
Commissarissen Jaak Cauwenberghs
Ommeganganimatie Vincent Gelders
Algemene ondersteuning Johan Goossens
Lea Goris
Willy Moerenhout
Secretariaat Chantal Broothaers
Lieve De Decker
Algemene Regie Hugo De Valck
Decor
Een speciaal woord van dank aan de bouwers van de praalwagens.
Leif Brottman
Marc Ryckmans
Jaak Cauwenberghs
Gijs Spolspoel
Jan Cnop
Luc Spolspoel
Wouter De Boeck
Mark Spolspoel
Guido De Valck
Jonas Vanden Bergh
Hugo De Valck
Rik Vanden Bergh
Albert Maene
Roger Vandeweert
Hans Orinx
Kostuums
De dames van de naaiploeg hebben gouden handen. Waarvoor dank.
Andrea Baele
Liliane Janssens
Mariette Baetens
Jacqueline Lenssen
Josée Cauwenberghs
Mimi Mertens
Nadine Debecker
Anna Nys
Maria Delva
Betty van Britsom
Nelly De Smedt
Mireille Van den Driessche
Lies De Valck
Rebecca Van der Zypen
Daisy Dewerchin
Els Van Hellemont
Sabine Fryns
Oviella Van Vaerenbergh
Janine Janssens
Jaklien Vermeulen
​
BIJZONDERE MEDEWERKERS
Gemeentebestuur Grimbergen
Met dank aan:
Abdijgemeenschap Grimbergen
Annette Massaer – bakfiets
Anonieme Schenkers
Buren van de St. Servaaskapel
Colenco – receptie VBS Prinsenhof
Familie Orinx – decor en bloemen
Feestcomité Veldkantkermis – receptie – sporthal
Francis Scheers – vervoer praalwagens
Gemeentelijke diensten Grimbergen
Kristof Bettens – vervoer praalwagens
Lokale politie Grimbergen
Parochie Grimbergen
Raymond Bogemans – vervoer praalwagens
Robert Orinx – logistieke ondersteuning
Rode Kruis Grimbergen
Schenkers stoffen kledij
Vrijwillige commissarissen
Wilfried Leemans
Willy Van Moer – vervoer praalwagens
Ook dank aan alle vrijwillige commissarissen en stille medewerkers vóór en achter de schermen die samen met het Ommegangcomité en het productieteam ontelbare taken voor hun rekening nemen.
​
DEELNEMERS
Basaltes
Boekbindersgilde Grimbergen
Club 313
De Gumi’s
De Stem-Band Humbeek
Feestcomité Veldkantkermis
Feniksorkest Grimbergen
Gemeenschapsonderwijs De Regenboog
Gezinsbond Beigem - Grimbergen
Greyhounds in nood België
Grimbergen Atletiek Club
Het Rode Kruis Grimbergen
Hondenschool De Parels van Brabant
Kerkbestuur Sint-Servaas
K.H. Rotselaer’s Ware Vrienden
Koninklijke Fanfare De Moedige Vrienden, Borgt
Koninklijke Toneelkring Nut en Vermaak, Vilvoorde
K.S.A. Grimbergen
KVLV Grimbergen
KWB Grimbergen
Landelijke Gilde Grimbergen
Landelijke Gilde Lier-noord
Landelijke Rij-en Ponyvereniging Lenterik
Landelijke Ruitervereniging Verbrande Brug
Leonberger Club Belgium
Misdienaars
Parochie Sint-Servaas
Parochiale Verenigingen Sint-Servaas
Politie
Regenboog
Scouts en Gidsen Grimbergen
Sint-Jozefschool Strombeek-Bever
Stal den Heuvel
STAM
Technische Dienst Gemeente
Toneelkring Hand in Hand
Vendelierskorps Draeckenbaert
Volkskunstgroep Nele
Volksdansgroep Pajottenland
Vrije Basisschool Prinsenhof
VVZ-Band Nieuwenrode
En talrijke individuele deelnemers en families uit Grimbergen, Beigem, Humbeek, Strombeek-Bever en omgeving
​
​
Erecomité
Gemeentebestuur Grimbergen
Boelens Eddie, Schepen van leefmilieu, afvalbeleid, duurzaamheid, ontwikkelingssamenwerking en fair trade - Groen
Coltura Michiel, Advocaat
Dr. Geeraerts Dirk, Dermatoloog
Dr. Larminier Frans, Oogarts
Dr. Mertens Kristel, Oogarts
Hoefs Kirsten, Schepen van cultuur, jeugd en erfgoed - CD&V
Kaarsenmakerij Sente - Van Bael
Laeremans Bart, Gemeenteraadslid - Vernieuwing
Maes Henri, Gewezen burgemeester van Grimbergen
Mertens Marleen, Burgemeester
Olbrechts Jean-Pol, Ereburgemeester van Grimbergen, Eregedeputeerde van de Provincie Vlaams-Brabant
Olbrechts Trui, OCMW-voorzitter en schepen van welzijn - CD&V
Prof. em. Mr. Vandenberghe Hugo, eresenator
Rolies Dominiek, Tandarts
Selleslagh Chris, Eerste schepen van openbare werken, land- en tuinbouw en informatica - Open-VLD
Smets Jos, Gemeenteraadslid - CD&V
Van Bree Karlijne, Gemeenteraadslid - Vernieuwing
Vander Schueren Paulette, Advocate
Van Godtsenhoven Marc, Ereschepen
Van Humbeeck Bart, OCMW-raadslid - CD&V
Verbaanderd Wim, Tandarts
Vertongen Patrick, Schepen van onderwijs en werken in eigen beheer – CD&V
Zaakvoerder O'PURO Grimbergen Schoukens - D'Hollander
Steuncomité
Ardelis
De Coppel Martine, OCMW-raadslid - Vernieuwing
Godelieve Valentino pralines & geschenkmanden
Nagels Eric, Gemeenteraadslid - Vernieuwing
Raekelboom Luk, Gemeenteraadslid - Vernieuwing
Roelants Petra, Kinesiste
Snauwaert Marnix, OCMW-raadslid - Groen
Van den Bussche Alena, Gemeenteraadslid - Groen
Willems Eddy, Ereburgemeester
De Sint Servaasommegang
​
​Reeds in 1280 werd Sint-Servaas als patroon van onze parochie vereerd. Op 13 mei of de daaropvolgende zondag wordt onze “ijsheilige” door de bevolking gevierd.
Oorspronkelijk was de Ommegang een paardenprocessie: de landbouwers kwamen samen aan de kerk, lieten hun paarden bij hun knechten aan de kerkhofmuur en stapten in de kerk driemaal rond de relikwie van Servaas enbaden tot hun beschermheer. Dan gingen ze “de weg” - de Ommegang - om Gods genade over vee en akkers af te smeken. Dit gebeuren groeide tot een processie uit die tijdens de jaren zestig van vorige eeuw verdween. Vanaf 1976 zorgt de Sint-Servaasommegang voor een religieus-historische evocatie van de Grimbergse geschiedenis.
Nog steeds volgt de Ommegang het oude processieparcours: vanuit de historische dorpskern gaat het via de Sint-Servaas- en Dreefkapel opnieuw naar de basiliek. Een niet te missen toeristisch hoogtepunt voor de hele Grimbergse regio. De Sint Servaasommegang gaat door om de 3 jaar. De eerst volgende editie gaat door in 2018, daarna 2021, 2024, 2027 enz...
​
De volgende Sint-Servaasommegang gaat door op zondag 13 mei 2018 om 11 uur in Grimbergen centrum.
Wie is Sint Servaas?
Servatius was uit Armenië afkomstig en trok in de vierde eeuw door onze gewesten; rond 343 werd hij bisschop van Tongeren, later van Maastricht waar hij op 13 mei 384 stierf. Volgens Romeins gebruik werd hij langs de openbare weg begraven; later werd over zijn graf een kerk gebouwd.
-De legende vertelt dat de hele kerkgemeenschap van Tongeren na het overlijden van hun bisschop in de kerk was samengekomen om een nieuwe bisschop te kiezen. Toen Servaas als eenvoudige pelgrim de kerk binnenkwam om er te bidden, nam een engel de bisschopsstaf van het altaar en overhandigde deze aan Servaas. Voor de gelovigen was het duidelijk : deze man zou de nieuwe bisschop worden.
-In werkelijkheid was Tongeren door zijn ligging aan de Romeinse grens niet veilig voor Germaanse invallen en in 366 trok Servaas naar Rome om hulp af te smeken. Hier kreeg hij van paus Damasus een sleutel waarin vijlsel of stukjes van ketenen van Petrus zijn verwerkt.
Na zijn terugkeer uit Rome is Servaas, waarschijnlijk om veiligheidsoverwegingen, naar Maastricht getrokken.
In 1176 heeft Hendrik van Veldeke het leven van deze heilige beschreven en heeft de legende vaste vorm gegeven
Dat ons de goede Sint-Servaas
Onze zielen mogen berlossen
Van de duvelen, de boozen
Dat zij ons niet mogen schaden
Ende dat wij onze ziele mogen bestaden
In dat eeuwige licht
Die grote Heer van Triecht
Dat hij onze ziele make vrijdag
In de name Gods
Amen dat ’t zij
De naam van Servaas wordt genoemd in verband met drie concilies : dat van Sardica in 343, dat van Keulen in 346 en de kerkvergadering van Rimini in 359. Op deze vergaderingen ontpopte hij zich als een fel bestrijder van het arianisme, een dwaalleer waarin de ontkenning van de goddelijkheid van Jezus centraal staat.
Servaas wordt steeds in bisschopskleding afgebeeld met mijter op het hoofd en bisschopsstaf in de rechterhand. In zijn linkerhand draagt hij een sleutel en aan zijn voeten ligt een draak : bewijs dat hij een fel bestrijder van ketterijen is.
​
De aanbidding van Servaas concentreert zich in Limburg, meer bepaald in Maastricht waar de Sint-Servaaskerk zich boven het graf van de heilige bevindt en waar sinds 1391 de zevenjaarlijkse heiligdomsvaart plaatsheeft.
Vanaf de 10de eeuw kent de verering van de heilige Servaas een verbreiding over een groot gedeelte van West-Europa. Hij werd aanroepen als beschermheilige tegen bepaalde ziekten, onder meer tegen koorts, keelaandoeningen, ziekten en sterven van vee ; het is dan ook niet verwonderlijk dat de landbouwers met hun paarden, essentieel element in de landbouw, de bedevaartsweg gingen.
Sint Servaasprocessie
​
Tot in de jaren vijftig van de vorige eeuw was Grimbergen nog een plattelandsgemeente waar jaarlijks drie processies door de straten trokken. De Sint-Servaasprocessie die de historische bedevaartsweg ging, op Sacramentsdag de Sacramentsprocessie die via het Bareelke en het station weer naar de dorpskern trok en de septemberkermisprocessie die de Rijkenhoek aandeed. De Sint-Servaasprocessie kreeg de meeste aandacht want Servaas was de laatste ijsheilige die menig landbouwer zorgen baarde.
Dagen voor de processie werden de kleren van de zolder van de Vrije Meisjesschool in de Prinsenstraat gehaald. De dag zelf werd reeds van ’s morgens vroeg met gulle hand veelkleurig strooisel over het wegdek verdeeld. Stoepen waren kraaknet, gevels witgekalkt; op tafeltjes, met fraai handwerk gedekt, troonden heiligenbeelden temidden van de witte of paarse Sint-Servaasbloemen. In de vensters wapperde de driekleur of de Vlaamse Leeuw. Onder ruime belangstelling schreed de processie devoot langs de Hoge en Vilvoordse Steenweg. Eenmaal in de Sint-Servaasstraat belandde men haast in volle veld. Via de “holle” Spaanse Lindebaan en de Prinsendreef keerde men naar het dorp terug.
Van processie naar ommegang
In de zestiger jaren groeide Grimbergen tot een residentiële gemeente uit. Een merkbare daling in de belangstelling evenals een gebrek aan eerbied en ingetogenheid vanwege de toeschouwers leidden er in 1966 toe dat de decoratieve groep “de riddertjes” voor de laatste maal het Heilig Sacrament voorafging om het te groeten : het hele initiatief werd opgedoekt.
Aan niemand anders dan aan Jozef Mensalt, ere-burgemeester, heeft Grimbergen het te danken dat de Ommegang in 1976 startte. In grote lijnen werd de inhoud van de processie overgenomen en met folkloristische elementen aangevuld. Kosten noch moeite werden gespaard om de Ommegang ruimere bekendheid te geven.
Vanaf 1982 werd aan de hand van geschiedkundige opzoekingen een stuk folklore uit de Ommegang gehaald en de basis gelegd voor een Ommegang waarin de religieuze en wereldlijke aspecten duidelijker aanwezig zijn maar onopvallend in elkaar vloeien.
In de verre elfde eeuw verschijnen de Berthouts ten tonele en zij voeren een beruchte naam in de Brabantse historie. Oorlog zat toen nog in ’t bloed van ridders en baroenen, die beter overweg konden met de speer en met het zwaard, dan zij bedreven waren in lezen en schrijven.
Zoals het Ommegangcomité verruimd werd, geschiedde dit ook met de Ommegang zelf: nieuwe wagens werden toegevoegd met nieuwe taferelen door vertellers toegelicht, kapelletjes kregen een plaats, oude wagens werden in een nieuw kleedje gestoken, nieuwe vaandels werden gemaakt, de kledij van de personages werd op historisch verantwoorde basis aangepast, stof werd aangekocht en heel wat kledij werd zelf gemaakt zodat in de toekomst heel wat minder geld aan huurkledij moest gespendeerd.
De krachtlijnen van de Ommegang waren: boeren- en stoeterijpaarden die door de pastoor gezegend werden, een religieus-historisch gedeelte waarin de lokale religie en historie aan bod kwamen, het Heilig Sacrament – dat vanaf 1987 opnieuw mee opstapte – sloot het geheel af. De Ommegang werd dan in de abdijkerk met gebed en gezang besloten.
Een hoogtepunt uit de bestaansgeschiedenis van de Ommegang was de TV-uitzending van Ommegang op BRTN in 1991. Ter gelegenheid van deze TV-uitzending werden de deelgemeenten Humbeek en Strombeek-Bever bij de Ommegang betrokken en sindsdien stapten Sint-Rumoldus en Sint-Amandus mee op; Beigem was al langer – zij het onrechtstreeks – met Onze-Lieve-Vrouw in de Ommegang aanwezig.
Deze uitzending resulteerde onder meer in contacten met de Broederschap van Sint-Servaas uit Maastricht resulteerde. In 1994 stapte de broederschap uit Maastricht zelfs mee op in onze Ommegang. Een afvaardiging van de Ommegang nam ook deel aan de 7-jaarlijkse Heiligdomsvaart in Maastricht deel.
Met zijn religieuze én geschiedkundige invalshoeken zorgde de Sint-Servaasommegang telkens weer voor een feestelijk gebeuren vooraleer de Grimbergse gemeenschap zich in de er opvolgende kermisvreugde kon uitleven.
De jongste jaren zorgden onder meer een verbod omwille van mond- en klauwzeer, verkiezingen, een gebrek aan medewerkers en gebrek aan belangstelling ervoor dat na rijp beraad besloten werd de verering van Sint-Servaas in een nieuw kleedje te steken…
In het begin van deze eeuw werd besloten dat de Ommegang zou afgewisseld worden met de Grimbergse Kunstenaarsroute en de Sint-Servaasevocatie, die voor het eerst in 2005 op grootse wijze 725 jaar Sint-Servaasverering in zijn historische context belichtte.
De krachtlijnen van de vernieuwde Ommegang er zo uit: eerst komen de Brabantse trekpaarden en de stoeterijpaarden – het is niet voor niets een paardenommegang – die op stap gaan en aan de Sint-Servaaskapel door de pastoor gezegend worden. Dan volgt het religieuze gedeelte waarin de hoogtepunten uit de plaatselijke heiligenverering aan bod komen: Sint-Amandus, Sint-Rumoldus, Sint-Norbertus, Onze-Lieve-Vrouw en Sint-Servaas.
Contacteer ons of stel je kandidaat
Sint Servaasommegang
​
Kerkplein 1
1850 Grimbergen